라틴어/동사

들어가기 전에[편집 | 원본 편집]

라틴어굴절어이기 때문에 라틴어의 동사는 시제, 상, 서법 외에도 (하나, 여럿), 인칭(나, 우리, 그)에 대한 정보까지 담고 있다. 다음의 문장을 보자.

칭찬하다

이 말만 보고 '누가' 칭찬하는 지는 알 수 없다. 이 문장이 현재형이라는 정보밖에 얻을 수 없다. 이제는 라틴어 낱말을 보자.

laudant

라틴어는 어미가 여러 가지 의미를 나타내므로 laud-에 -ant가 붙으면 '그들이 칭찬하다'라는 뜻이 된다. 동사 하나를 보고 시제와 서법을 비롯해 수와 인칭까지 알아낼 수 있다. 이런 개념은 한국인에게 꽤 낯설다. 우리 생활에 익숙한 영어는 굴절성이 꽤 사라졌기 때문이다. 그래도 be 동사 등에 이러한 흔적이 남아 있으니 감을 잡아보자.

라틴어 동사의 활용[편집 | 원본 편집]

동사의 형태가 변하는 것을 활용이라고 하며, 라틴어 동사는 다음 기준에 따라 모양이 변한다.

시제(완료/미완료), 서법(직설법/접속법, 명령법, 부정법), 형태(능동태, 수동태), 인칭(1, 2, 3인칭), (단수/복수)

그래서 "내 원을 밟지 마시오!" 라는 말에서 '밟지'의 뜻이 궁금하다면 사전에서 '밟다'를 찾아야 하는 것처럼, 모르는 라틴어 단어를 찾을 때는 현재 직설법 1인칭 단수를 찾아야 한다. Laudant가 무슨 뜻인지 궁금하면 어미의 -ant를 보고 1활용의 3인칭 복수임을 파악, 그 뒤 1인칭 단수형인 laudo를 사전에서 찾으면 된다.라틴어는 어렵습니다

그래도 라틴어/불규칙 동사에 비하면 이 변화가 규칙적이기 때문에 일단 외워두면 의미를 잘 파악할 수 있다.쉽다고는 하지 않았습니다

1활용[편집 | 원본 편집]

  • 직설법 능동태
미완료 완료
현재 과거 미래 현재 과거 미래
단수 1인칭 laudō laudābam laudābō laudāvī laudāveram laudāverō
2인칭 laudās laudābās laudābis laudāvistī laudāverās laudāveris
3인칭 laudat laudābat laudābit laudāvit laudāverat laudāverit
복수 1인칭 laudāmus laudābāmus laudābimus laudāvimus laudāverāmus laudāverimus
2인칭 laudātis laudābātis laudābitis laudāvistis laudāverātis laudāveritis
3인칭 laudant laudābant laudābunt laudāvērunt laudāverant laudāverint
  • 접속법 능동태
  • 직설법 수동태
미완료 완료
현재 과거 미래 현재 과거 미래
단수 1인칭 laudor laudābar laudābor laudātus sum laudātus eram laudātus erō
2인칭 laudāris

laudāre

laudābāris

laudābāre

laudāberis

laudābere

laudātus es laudātus erās laudātus eris
3인칭 laudātur laudābātur laudābitur laudātus est laudātus erat laudātus erit
복수 1인칭 laudāmur laudābāmur laudābimur laudātī sumus laudātī erāmus laudātī erimus
2인칭 laudāminī laudābāminī laudābiminī laudātī estis laudātī erātis laudātī eritis
3인칭 laudantur laudābantur laudābuntur laudātī sunt laudātī erant laudātī erunt

여기서 sum 동사가 처음 등장한다. sum 동사에 대해서는 여기를 참고.

  • 접속법 수동태
  • 부정법
  • 명령법
  • 동명사

2활용[편집 | 원본 편집]

  • 직설법 능동태
미완료 완료
현재 과거 미래 현재 과거 미래
단수 1인칭 expleō explēbam explēbō explēvī

monuī

explēvera

mmonueram

explēverō

monuerō

2인칭 explēs explēbās explēbis explēvistī

monuistī

explēverās

monuerās

explēveris

monueris

3인칭 explet explēbat explēbit explēvit

monuit

explēverat

monuerat

explēverit

monuerit

복수 1인칭 explēmus explēbāmus explēbimus explēvimus

monuimus

explēverāmus

monuerāmus

explēverimus

monuerimus

2인칭 explētis explēbātis explēbitis explēvistis

monuistis

explēverātis

monuerātis

explēveritis

monueritis

3인칭 explent explēbant explēbunt explēvērunt

monuērunt

explēverant

monuerant

explēverint

monuerint

  • 접속법 능동태
  • 직설법 수동태
  • 접속법 수동태
  • 부정법
  • 명령법
  • 동명사

3활용 1식[편집 | 원본 편집]

3활용 2식[편집 | 원본 편집]

4활용[편집 | 원본 편집]

sum 동사, possum 동사[편집 | 원본 편집]